KİL ÇEKİRDEKLİ DOLGU BARAJLAR

İnşaat malzemesinin %50’den fazlası zemin olan barajlara toprak dolgu barajlar denir. • Toprak dolgu barajlar arkalarında su tutmak ve tutulan suyun planlanan şekilde kullanımına destek veren bir zeminyapısıdır. • Toprak dolgu barajlarda, tabiattaki doğal malzemeler genellikle herhangi bir işlem görmeden kullanılabilir. • Toprak dolgu barajların tarihçesi beton barajlardan daha eskidir. Tarihçesi 3000 yıl öncesine dayanır. • Dünya’da kayda giren 14000 barajın yaklaşık olarak %70’i toprak dolgu barajdır.

-Dolgu Barajlar 

a) Homojen gövdeli barajlar 

b) Zonlu barajlar 

- Toprak dolgu 

- Kaya dolgu

 - Karışık zonlu dolgu 

c) Memba şevi geçirimsiz kaplamalı kaya dolgu barajlar

- Asfalt memba kaplamalı 

- Beton memba kaplamalı

 - Metal, vs. memba kaplamalı 

Aşağıda Kil Çekirdekli dolgu barajın gövdesi hakkında detay resimler verilmiştir.

SLURRY TRENCH

SLURRY TRENCH 

Baraj ve Göletlerde gövde boyunca yapılan diyafram duvar(Geçirimsiz Perde) -Slurry Trench olarak bilinen yapı genel olarak alüvyon tabanlı zeminlerde ve ana kaya derinliğinin fazla olduğu yerlerde geçirimsizliği sağlamak amacıyla yapılan diyafram duvarın kazısı ve plastik beton dökümü videoları.

Slurry Trench Kazısı

Plastik Beton İmalatı

FİLTRELER

FİLTRELER

Toprak ve kaya dolgu barajlarda beton ve filtre zonunda kullanılan malzemenin seçiminde tuvenan malzemenin aşağıdaki kriterler dahilinde olmasına özen gösterilmelidir.

-          özgül ağırlık 2.60’den büyük olmalı

-          absorbsiyon en fazla % 1 olmalı

-          kil topakları; kum için en fazla % 1 , çakıl için ise % 0,25 olmalı

-          Los Angeles aşınma kaybı; 100 devirde en fazla % 8-10 , 500 devirde en fazla % 40-50 

-          Don deneyi (direnç kaybı); kum için en fazla % 8-10 , çakıl için ise %10-12 olmalı

-          200 nolu elekten geçen malzeme en fazla % 3-5 olmalı

Filtre kriteri teminindeki amaç; akım ağlarının teşkilinden sonra geçirimsiz kil çekirdek zonunun filtre zonu içerisine yıkanmasını önlemektir.

F filtre malzemesini , T ise temel malzemesini ifade eder.Filtre tahkiki esnasında filtre zonunun gradasyon açısından temel malzemeye oranla ince olması filtre zonunun drenaj görevini tam anlamıyla yapamayacağını , filtre zonunun temel malzemeye oranla kalın olması ise kil malzemenin filtre zonu içine yıkanabileceği ifade eder.

1)              Yerleştirme esnasında danelerin dağılmasını engellemek ve boşluk olmasını önlemek için tuvenan malzeme 3’’ ten geçmelidir.Yani 3’’ üstünde malzeme filtrede bulunmamalıdır.

2)              Filtre malzemesi yerleştirme esnasında yeter, kadar su ihtiva etmelidir.(%3-10 arası

3)              Filtreler serbest drenaja müsait olması açısından kum ve çakıl dolgularında aranan %85 kesafette sıkıştırılmalıdır.

4)              Kalın malzemeli filtre (max. Dane çapı 3’’) tabaka kalınlığı en az 20 cm , ince malzemeli filtreler min 15 cm kalınlığında olmalıdır.Asgari 8 tonluk vibrasyonlu silindir yada 60 tonluk lastik tekerlekli silindir kullanılmalıdır.  

Not: Gövde dolgusuna başlamadan önce filtre zonlarında kullanılacak malzemelerin hangi elekten eleneceğinin tespiti için, malzeme ocağını karakterize edecek şekilde değişik yerlerden en az 10 adet numunenin granülometri eğrileri filtre tahkiki için Başkanlığa gönderilmelidir.Filtre malzemesinin elenmesine ve yıkanmasına, tasnif edilmiş depolar halinde ihzaratına şantiye çalışmaları ile başlanmalı ve dolguya başlandığı anda filtre zonları ile kil ve kabuk dolgular arasında seviye farkı olmamasına özen gösterilmelidir.