FİLTRELER
Toprak ve kaya dolgu barajlarda beton ve filtre zonunda kullanılan malzemenin seçiminde tuvenan malzemenin aşağıdaki kriterler dahilinde olmasına özen gösterilmelidir.
- özgül ağırlık 2.60’den büyük olmalı
- absorbsiyon en fazla % 1 olmalı
- kil topakları; kum için en fazla % 1 , çakıl için ise % 0,25 olmalı
- Los Angeles aşınma kaybı; 100 devirde en fazla % 8-10 , 500 devirde en fazla % 40-50
- Don deneyi (direnç kaybı); kum için en fazla % 8-10 , çakıl için ise %10-12 olmalı
- 200 nolu elekten geçen malzeme en fazla % 3-5 olmalı
Filtre kriteri teminindeki amaç; akım ağlarının teşkilinden sonra geçirimsiz kil çekirdek zonunun filtre zonu içerisine yıkanmasını önlemektir.
F filtre malzemesini , T ise temel malzemesini ifade eder.Filtre tahkiki esnasında filtre zonunun gradasyon açısından temel malzemeye oranla ince olması filtre zonunun drenaj görevini tam anlamıyla yapamayacağını , filtre zonunun temel malzemeye oranla kalın olması ise kil malzemenin filtre zonu içine yıkanabileceği ifade eder.
1) Yerleştirme esnasında danelerin dağılmasını engellemek ve boşluk olmasını önlemek için tuvenan malzeme 3’’ ten geçmelidir.Yani 3’’ üstünde malzeme filtrede bulunmamalıdır.
2) Filtre malzemesi yerleştirme esnasında yeter, kadar su ihtiva etmelidir.(%3-10 arası
3) Filtreler serbest drenaja müsait olması açısından kum ve çakıl dolgularında aranan %85 kesafette sıkıştırılmalıdır.
4) Kalın malzemeli filtre (max. Dane çapı 3’’) tabaka kalınlığı en az 20 cm , ince malzemeli filtreler min 15 cm kalınlığında olmalıdır.Asgari 8 tonluk vibrasyonlu silindir yada 60 tonluk lastik tekerlekli silindir kullanılmalıdır.
Not: Gövde dolgusuna başlamadan önce filtre zonlarında kullanılacak malzemelerin hangi elekten eleneceğinin tespiti için, malzeme ocağını karakterize edecek şekilde değişik yerlerden en az 10 adet numunenin granülometri eğrileri filtre tahkiki için Başkanlığa gönderilmelidir.Filtre malzemesinin elenmesine ve yıkanmasına, tasnif edilmiş depolar halinde ihzaratına şantiye çalışmaları ile başlanmalı ve dolguya başlandığı anda filtre zonları ile kil ve kabuk dolgular arasında seviye farkı olmamasına özen gösterilmelidir.
